تحقیق اجراى احکام اصول سیاسى اسلام

لینک دانلود خرید پایین توضیحات

دسته بندی : وورد

نوع :  ( قابل ویرایش اماده پرینت )

تعداد : 29 صفحه

---

 قسمتی متن : 

اجرای احکام اصول سیاسی اسلام

پژوهش حاضر هدف بیان مفهوم سازوکارهاى تحقق عدالت اجتماعى تدوین شده است. پژوهش، نخست مفهوم عدالت ذیل چهار بعد مورد بررسى قرار گرفته تصویرى ملموس‏تر عدالت حاصل اید سپس سازوکارهاى تحقق عدالت اجتماعى هدف تحقق ابعاد تعریف شده براى عدالت، علاوه سطح کارگزاران، عرصه‏هاى سیاسى، اقتصادى فرهنگى بحث شده است.

واژه‏هاى کلیدى: عدالت، برابرى، توازن، قانون‏مندى، عدالت سیاسى، اقتصادى فرهنگى.

اجراى احکام اصول سیاسى اسلام، هدف اصلى نظریه‏پردازى‏هاى سیاسى است. تاملات نظرى مفاهیمى چون عدالت، ازادى، برابرى، جامعه مدنى ... هنگامى مورد قبول موثر واقع مى‏شود که نظر گرفتن شرایط اجتماعى، فرهنگى، سیاسى اقتصادى جامعه، زمینه‏هاى اجرا عملى شدن بیشترى براى انها فراهم شود. بى‏تردید، هدف تولید علم نظریه‏پردازى جامعه کنونى ایران، رفع مشکلات نظرى براى شفاف شدن مسیر عمل است. پژوهش حاضر بیان شاخص‏ها ابعاد عینى‏تر عدالت اجتماعى براى بالا بردن توان عملى اجرایى جامعه مى‏پردازد. وقتى تصویر ذهنى کارگزاران عدالت اجتماعى شفاف‏تر گردد، مى‏توان تحقق عدالت جامعه امیدوار شد.در پژوهش نخست ابعاد، مولفه‏ها شاخص‏هاى عدالت اجتماعى اشاره شده ادامه، سازوکارهایى که تحقق ابعاد یارى مى‏رسانند، سه بعد سیاسى، اقتصادى فرهنگى مورد بررسى قرار گرفته‏اند. عدالت فردى شخصى عنوان بعدى مجزا کنار سه بعد فوق مطرح شده است، گر چه مى‏توان ذیل عدالت فرهنگى، سیاسى اقتصادى بیان کرد.در مورد عدالت اجتماعى پژوهش‏هاى بسیارى صورت گرفته هر اندیشمندى اقتضاى بحث خود تعریفى ارایه داده است، حال هر تعریف تنها گوشه‏اى مفهوم عدالت روشن مى‏کند. نگارنده توجه مسئله، سعى کرده ابعادى عدالت که نظر مى‏رسد نیل مفهومى روشن‏تر کامل‏تر عدالت یارى مى‏رساند، اشاره نماید.

الف) مفهوم ابعاد عدالت اجتماعى‏

1-برابرى مساوات‏

برابرى مهم‏ترین ابعاد بلکه اصلى‏ترین معناى عدالت است. معناى برابرى که همه افراد صرف نظر ملیت، جنس، نژاد مذهب، ازاى کار انجام شده حق برابر منظور استفاده نعمت‏هاى مادى معنوى موجود جامعه برخوردار باشند.2 مبناى برابرى که: «انسان‏ها حسب گوهر ذات برابرند... نظر، دو گونه چند گونه افریده نشده‏اند».3 فرمایش رسول اکرم‏صلى الله علیه واله: «الناس کاسنان المشط؛4 مردم مثل دانه‏هاى شانه هستند». اما ایا برابرى ذاتى انسان‏ها سبب برابرى انها همه زمینه‏ها مى‏باشد؟ ایا تفاوت استعدادها شایستگى‏هاى افراد باعث نابرابرى انها سایرین نمى‏شود؟ارسطو برابرى لحاظ نمودن افراد برخوردارى ثروت، قدرت احترام مى‏داند معتقد باید هر کس مطابق ویژگى‏هایش برخورد کرد.5 طرف دیگر، عده‏اى برپایى مساوات عادلانه دادن میزان ازادى، معقول مى‏دانند میدان براى فعالیت کلیه افراد فراهم گردد:به موجب که مقدار فعالیت‏ها کوشش‏ها یکسان نیست، اختلاف تفاوت میان مى‏اید: یکى جلو مى‏افتد یکى عقب مى‏ماند؛ یکى جلوتر مى‏رود یکى عقب‏تر... عبارتى، معناى مساوات که هیچ ملاحظه شخصى کار نباشد.6برابرى اجتماعى سه عرصه سیاسى، فرهنگى اقتصادى نمود مى‏یابد. بسط توضیح هر یک موارد قسمت‏هاى مربوط عدالت سیاسى، اقتصادى فرهنگى بیان خواهد شد.

2-قانون‏مندى‏

قانون مجموعه مقرراتى که براى استقرار نظم جامعه وضع مى‏گردد. کارویژه اصلى قانون، تعیین شیوه‏هاى صحیح رفتار اجتماعى اجبار افراد مى‏خواهد مطابق قانون رفتار کنند. طبق اصول جامعه شناختى، فردى بهنجار تلقى مى‏شود که طبق قوانین جامعه رفتار نماید. اما ایا متابعت هر قانونى سبب متصف شدن افراد صفت عدالت مى‏گردد؟در پاسخ باید گفت که هر قانونى توان چنین کارى ندارد. قانون صورتى تعادل‏بخش که خود عادلانه باشد عادلانه بودن قانون که منبع قانون، قانون گذاران مجریان عادل باشند. تنها چنین صورتى که قانون‏مندى افراد سبب عادل شدن انها مى‏گردد. قانون علاوه عادلانه بودن باید اقبال عمومى مردم مواجه شود که البته وقتى مردم منبع قانون قبول داشته باشند عدالت قانون‏گذاران مجریان اعتماد یابند، قانون مى‏پذیرند عمل مى‏کنند.در جامعه دینى که اکثریت مسلمانان تشکیل مى‏دهند، قانون حاکم قانون اسلام است، زیرا منبع مردم پذیرفته‏اند، لذا قانون مى‏تواند امر نهى کند عمل عادلانه است. طور کلى، هماهنگى مستمر انسان هنجارهاى اجتماعى سنن اداب منطقى جامعه، مظاهر عدالت انسانى فرد جامعه‏پسند استاندارد معرفى مى‏کند.7 علامه محمدتقى جعفرى مورد مى‏نویسد:زندگى اجتماعى انسان‏ها داراى قوانین مقرراتى که براى امکان‏پذیر بودن زندگى بهبود وضع شده‏اند، رفتار مطابق قوانین، عدالت تخلف انها بى‏تفاوتى برابر انها، ظلم است.8

3- اعطاى حقوق‏

منظور حق، امتیاز نصیب بالقوه‏اى که براى شخص نظر گرفته شده اساس ان، او اجازه اختیار ایجاد چیزى دارد اثارى عمل او رفع شده اولویتى براى او قبال دیگران نظر گرفته شده موجب اعتبار حق براى او، دیگران موظف‏اند شئون محترم بشمارند اثار تصرف او بپذیرند.9طبق تعریف مذکور، عدالت زمانى تحقق مى‏یابد که حقوق دیگران احترام گذاشته شود اجازه اختیار تصرفى که حق فرد است، او داده شود تجاوز حقوق فرد پرهیز گردد. حق معناى ذکر شده معناى چیزى که باید باشد - چه حال رعایت شده باشد چه نشده باشد10 - نه معناى چه که هست.هر چیزى جامعه داراى حق تعادل اجتماع هنگامى میسر مى‏گردد که حقوق مراعات شود؛ براى مثال، یکى بزرگ‏ترین حقوقى که افراد بشر دارند، حق تعیین سرنوشت است، حال اگر دلایلى حق انسان سلب گردد عدالت رفتار نشده است. براى اجراى خوب بعد عدالت اجتماعى، کارهایى باید صورت گیرد: نخست، باید حقوق، اولویت‏ها ازادى‏هاى افراد معین مشخص شود؛ دوم، جایگاه صحیح حقوق تعیین گردد سوم، حقوق درستى سوى افراد مراجع ذى‏صلاح مراعات شود. همه افراد شناخت حقوق متقابل خود دیگران ملزم‏اند. سعادت کمال هر انسانى گرو شناخت مراعات حقوقى که گردن اوست.

5-توازن‏