عوامل موثر فتوسنتز

لینک دانلود خرید پایین توضیحات

فرمت word  قابل ویرایش پرینت

تعداد صفحات: 14

عوامل موثر فتوسنتز

نور

منحنى‌هاى واکنش برگ نسبت نور شکل‌هاى A B نشان داده است. صورت عدم وجود نور (تاریکی) تنفس صورت مى‌گیرد مقدار معادل ۵ ۱۰% CO۲ جذب شده نور زیاد مى‌باشد. افزایش تدریجى شدت نور میزان فتوسنتز رسیدن نقطه توازن نورى (Light compersational level)، افزایش مى‌یابد. نقطه توازن تعادل نوری، شدت نورى است میزان CO۲ دفع شده طریق تنفس است (سرعت تبادل CO۲ (CER)، Carbon exchange rate مساوى صفر است). اگر شدت نور باز افزایش یابد ازاء هر واحد افزایش شدت نور، سرعت تبادل CO۲ مقدار کمى افزایش خواهد یافت اینکه نور نقطهٔ اشباع برسد. افزایش نور بعد نقطهٔ اشباع تغییرات قابل ملاحظه‌اى سرعت تبادل(CO۲ (CER، به‌وجود نخواهد اورد. بنابراین برگ‌ها به‌کارگیرى انرژى نورانى سطح پائین تابش نور، کارامدتر مى‌باشند.

واکنش گونه‌هاى مختلف نسبت شدت نور همدیگر تفاوت دارد. بسیارى گونه‌هاى C۴ قادر هستند حتى سطح نورى معادل نور کامل خورشید شدت فتوسنتز خود بیافزایند. حال اینکه اغلب گیاهان C۳ قبل رسیدن نور کامل خورشید اشباع نورى مى‌رسند.

شکل A نشان مى‌دهد هرچه حداکثر سرعت تبادل گازکربنیک کمتر باشد، شدت نورى برگ به‌حالت اشباع مى‌رسد کمتر است.

باید توجه شود اگرچه گونه‌هاى C۴ اغلب اشباع نورى نمى‌شوند سطوح نورى بالا خیلى بهتر گونه‌هاى C۳ عمل مى‌کنند ولیکن انها نور ضعیف‌تر (تاریک‌تر) بازدهى بهترى (جذب CO۲ هر واحد نور) نور شدید روشن دارند. به‌عنوان مثال شدت نورى معادل ۵۰ ۱۰% افتاب کامل CER ترتیب تقریبا ۷۲ ۱۷% افتاب کامل مى‌باشد. البته استفاده موثر نور CER پائین‌ترین سطح نورى حاصل مى‌شود. شیب منحنى‌هاى واکنش برگ نسبت نور نمایانگر میزان کارائى بازده فتوسنتز مى‌باشد.

نمودار A - منحنى واکنش نورى برگ شبدر قرمز (گونه C۳) حین اندازه‌گیرى سرعت تبادل CO۲ به‌دست امده است. نقططه توازن نورى عبارت است شدت نورى است مقدار CO۲ جذب شده براى فتوسنتز مساوى CO۲ دفع شده طریق تنفس مى‌باشد. نقطه اشباع نورى نقطه‌اى است شدت نور فراتر نقطه موجب افزایش قابل ملاحظه‌اى سرعت تبادل CO۲ نمى‌گردد.

نمودار B - منحنى‌هاى واکنش نورى ایده‌ال گونه‌هاى مختلف، شکل سمت راست منحنى بزرگ شده قسمت سایه‌دار، شکل سمت چپ مى‌باشد. حروف a ،b ،c ،d گونه‌ها معین مى‌نماید مثلا (A)، گونه‌هاى C۴ (مثل ذرت سورگوم، نیشکر، پنجه‌مرغی)، (B) گونه‌هاى C۳ پربازده افتاب دوست (مثل سویا، پنبه یونجه)، (C) گونه‌هاى کم‌بازده C۳ افتاب دوست (مثل توتون شبدر قرمز علف باغ)، (D) گونه‌هاى سایه‌پسند C۳ (مثل درختان چوبى جنگلى گیاهان خانگی).

غلظت CO۲ اتمسفر

CO۲ یکى ترکیبات گازى هوا مى‌باشد. هواى خشک داراى ۷۸% ازت N۲)، ۲۱%) اکسیژن O۲)، ۹۳%) ارگون ۰۳۴/۰ (۳۴۰ ppm)، دى‌اکسیدکربن، مقدار بسیار جزئى گازهاى نادر مى‌باشد. اگرچه غلظت CO۲ کم مى‌باشد ولیکن ۸۵ ۹۲% وزن خشک گیاه CO۲ جذب شده عمل فتوسنتز تشکیل شده است.

به‌دلیل سوزاندن سوخت‌هاى فسیلى (که حاصل فتوسنتز میلیون‌ها سال گذشته مى‌باشد) سوزاندن تخریب جنگل‌