دروغ جنبه اخلاقی

لینک دریافت خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  قابل ویرایش پرینت

تعداد صفحات: 18

دانشگاه ازاد واحدبجنورد

عنوان تحقیق :

دروغ جنبه اخلاقی ان

استاد ارجمند :

سرکار خانم موسوی طلب

دانشجو :

مهناز ابراهیم زاده

پائیز 85

دروغ

بزرگ‏ترین گناهان

امیر المومنین‏علیه السلام مى‏فرماید:

«ان اعظم الخطایا عند الله اللسان الکذوب; (1) .

بزرگ‏ترین گناهان نزد خدا، زبان بسیار دروغ گو است.»

زبان دروغ گو داشتن، یعنى دروغ گو بودن. دروغ وسیله زبان، وجود پیدامى‏کند زبان یکى علل وجودى دروغ است. اگر کسى دروغى بگوید، کار بازبانش انجام مى‏گیرد. اگر زبانى بسیار دروغ گو باشد، دارنده زبان، بسیار دروغ‏خواهد گفت.

هر گناهى عضوى اعضاى انسان خارج رخ مى‏دهد گناه مى‏توان ان‏عضو نسبت داد; چون گناه کار گناه وسیله عضو انجام داده است. دست‏خیانت‏کار داشتن، یعنى دزد خائن مال بودن. چشم ناپاک داشتن، یعنى خائن به‏ناموس بودن. زبان دروغ گو داشتن، یعنى دروغ گو بودن.

سر زبان پر دروغ، بزرگ‏ترین گناه است، اینده روشن خواهد شد; اکنون‏باید معناى دروغ روشن شود.

دروغ چیست؟

دروغ، سخن خلاف حقیقت دروغ گو کسى خلاف حقیقت،خبرى مى‏دهد.

شما اگر گرسنه باشید منزل دوست‏خود بروید، او براى شما غذا بیاورد، شمابگویید من سیر هستم، سخن دروغ است، چون خلاف حقیقت است; شما نیزدروغ گو هستید، زیرا خلاف حقیقت‏خبر داده‏اید.

کم بیش گفتن بیش کم گفتن، دروغ گوینده‏اش دروغ گومى‏باشد، چنان نبود نبود خبر دادن دروغ گویى مى‏باشد نیزبد خوب خوب بد کوچک بزرگ بزرگ کوچک خواندن، دروغ‏خواهد بود.

دروغ دروغ گویى

دروغ صفات سخن دروغ گویى صفات سخن گو دو همیشه باهم یار نیستند. مى‏شود سخنى دروغ باشد، ولى گوینده‏اش دروغ گو نباشد، چنان که‏ممکن کسى دروغ بگوید، ولى سخنش دروغ نباشد، بلکه راست مطابق‏حقیقت‏باشد.

شما اگر وقوع حادثه‏اى اطمینان پیدا کردید، صورتى حادثه رخ نداده‏باشد، هنگامى وقوع خبر مى‏دهید، شما دروغ گو نیستید، ولى خبر شمادروغ است. دروغ گو اگر سخن راستى بگوید نظرش خلاف حقیقت‏باشد،خبر او راست است، چون مطابق واقع است، ولى خودش دروغ گفته، زیرا نظرخودش خلاف حقیقت، سخن گفته است.

در زبان عربى

در زبان عربى، دروغ کذب گویند خبر دروغ خبر کاذب مى‏خوانند،چنان خود دروغ‏گو کاذب مى‏خوانند.

پس زبان، کاذب بودن، صفت‏سخن مى‏باشد، صفت‏سخن گو واین اشتراک، ممکن گاهى موجب اشتباه بشود گمان برسد هر جا که‏خبر کاذب پیدا شود، خبر دهنده باید کاذب باشد، یعنى صفت گفته گوینده‏سرایت‏بدهند.

نظریه‏اى قرن سوم

نظام، دانشمند نامى قرن سوم دروغ نظریه‏اى دارد; او مى‏گوید:

«دروغ، سخن خلاف عقیده است، نه خلاف واقع.»

نظام براى اثبات صحت نظریه‏اش ایه شریفه استدلال مى‏کند:

«والله یشهد المنافقین لکاذبون; (2) .

خدا گواهى مى‏دهد منافقان، دروغ گویند.»

منافقان، شرفیاب حضور رسول خداصلى الله علیه واله مى‏شدند عرضه مى‏داشتند ماگواهى مى‏دهیم تو رسول خداصلى الله علیه واله هستى.

خدا سوره مبارکه پیغمبر خود سخن مى‏گوید منافقان اومى‏شناساند. خدا مى‏فرماید: وقتى منافقان نزد تو امدند گفتند ما شهادت‏مى‏دهیم تو رسول خدا هستى، خدا مى‏داند تو رسول او هستى ولیکن‏بدان منافقان دروغ مى‏گویند.

بیان استدلال: سخن منافقان شهادت رسالت‏بود، سخنى مطابق حقیقت،ولى خدا انان دروغ گو خوانده است.

دروغ گو بودن منافقان نظر ان‏ها سخن روى ایمان‏نگفتند، بلکه دل، خلاف ان، عقیده داشتند; پى مى‏بریم دروغ، سخن برخلاف عقیده است، نه خلاف حقیقت.

نظرى نظریه

گویا دو چیز، موجب اشتباه مرد دانا شده دروغ سخن خلاف عقیده‏پنداشته، نه خلاف حقیقت:

1. غفلت کاذب صفت‏خبر قرار مى‏گیرد صفت مخبر; اوپنداشته کاذب، تنها صفت مخبر خواهد بس.

2. گمان میان خبر دروغ دروغ گو ملازمه مى‏باشد صورت به‏خاطرش نرسیده ممکن است‏خبر دهنده، دروغ گو باشد، ولى خبرش دروغ‏نباشد، لذا نتیجه گرفته دروغ، سخن خلاف اعتقاد است، نه خلاف واقع.

ولى ایه شریفه اگر دلیل سخن ما نباشد، سخن نظام اثبات نمى‏کند، زیراسخن منافقان، راست عین حقیقت‏بود، ولى خود ان‏ها حقیقت گویى‏دروغ گو بودند، چون کلامشان خلاف واقع مى‏پنداشتند.

علماى بیان، استدلال نظام چنین ابطال کرده‏اند منافقان، دروغ گوى درشهادت دادن بوده‏اند.

معماى طاووس

طاووس یمنى بزرگان برادران اهل سنت مى‏باشد براى خویش مقام‏شامخى دانش قائل بوده، پندار خود معمایى درست کرده بود، حضرت‏امام باقرعلیه السلام بپرسید:

کدام مردمى بودند شهادت حق دادند، ولى عین حال دروغ گو بودند؟

امام فرمود: انان منافقان بودند، موقعى رسول خداصلى الله علیه واله عرض کردند ماشهادت مى‏دهیم تو رسول خدایى گفته ان‏ها راست‏بود، ولى خود ان‏هادروغ گو بودند. (3) .

منافقان